Schrijver: Alyssa Rosenquist
“Iedereen is wel eens verdrietig”, “Mensen met depressie zijn gewoon lui”, “Je hebt gewoon geen motivatie”
Veel jongeren kennen iemand in hun omgeving die depressief is. Toch begrijpen we vaak niet goed wat depressie nou echt inhoudt. Dingen zoals “wees gewoon wat positiever” of “iedereen voelt zich wel eens verdrietig” worden vaak gezegd, maar een depressie is geen dipje of een gebrek aan motivatie. Het is een serieuze psychische aandoening die je leven compleet kan veranderen.
Wat is depressie?
Een depressie is veel meer dan alleen verdrietig zijn. Natuurlijk voelt iedereen zich weleens down, maar bij een depressie blijven die gevoelens lang aanhouden, dan hebben we het over weken, maanden of zelfs jaren.
Bij een depressie spreek je over een stemmingsstoornis. Het is het resultaat van een samenspel van biologische, psychologische en situationele factoren. De stoffen in je hersenen spelen hier een rol bij, zoals serotonine, dopamine en noradrenaline. Ook speelt de stof ‘brain-derived neurotrophic factor’, afgekort BDNF, een belangrijke rol. BDNF is een van de belangrijkste neurotrofe stoffen die betrokken is bij hersenziekten, ook bij depressie. De Wereldgezondheidsorganisatie noemt depressie een van de grootste gezondheidsproblemen van dit moment. Wereldwijd is het zelfs de belangrijkste reden waarom mensen hun werk niet meer kunnen doen.
Je hebt nergens echt zin in, je geniet niet meer van dingen die je vroeger leuk vond en het lukt vaak niet om je ergens op te concentreren, dit leidt tot leerproblemen.
Je voelt je altijd moe, slaapt slecht of juist te veel, en je kunt blijven piekeren over jezelf en je leven. Veel mensen met een depressie hebben negatieve gedachten over zichzelf. Ze vinden zichzelf waardeloos of hebben het gevoel dat het nooit meer goed zal komen.
Omdat ze zovaak piekeren over zichzelf, hebben ze een negatief zelfbeeld, ze denken soms zelfs ‘Was ik maar dood’. Deze klachten kunnen het moeikijk maken om voor jezelf of je naasten te zorgen en het kan je studie, werk en sociale leven ook beïnvloeden. Om van een depressie te kunnen spreken, moeten verschillende van deze symptomen gedurende minstens twee weken bijna dagelijks voorkomen.
Depressie is niet een dipje of alleen verdrietig zijn, het is een ziekte die dodelijk kan zijn. In de tabel hier onder zie je dat er in 2023 maar liefst 970.000 mensen tussen de 20 en 30 jaar zelfdoding gedaan hebben, tussen de 10 en 19 jaar was dat 270.000.
Bron: Nederlands Jeugdinstituut
Waarom het belangrijk is dat je depressie begrijpt
Misschien ken jij iemand in je omgeving die depressie heeft of de symptomen ervan. Je snapt misschien niet altijd wat er speelt. Door beter te begrijpen wat een depressie inhoudt, kun je met meer empathie reageren. Niet oordelen, maar luisteren. Niet zeggen wat iemand moet doen, maar er zijn. Door te luisteren en door er te zijn voor mensen met depressie, voelt diegene zich minder alleen. Depressie is een veelvoorkomende aandoening die iedereen kan raken, jong of oud.
Wat kan je doen om toch te helpen?
Het is belangrijk om te laten zien dat je geeft om degene die depressief is. Het gaat niet altijd om woorden, het gaat vooral om daden. Er gewoon zijn is belangrijk. Breng tijd met die persoon door, ga iets leuks doen, al is het alleen even wandelen. Het geeft de ander een gevoel van waarde. Je biedt daarnaast ook afleiding, waardoor de ander even uit de depressieve gedachtestroom wordt gehaald.
Wanneer het gaat om iemand waar je closer mee bent, zoals bijvoorbeeld je partner of familie, zijn woorden soms juist wél belangrijk. Alleen luisteren is niet altijd genoeg. Toon oprechte interesse, vraag hoe het echtgaat en durf ook door te vragen als het antwoord vaag blijft. Ook moeilijke onderwerpen, zoals suïcidale gedachten, kan je bespreekbaar maken. Daarmee maak je de depressie niet erger. Erover praten kan juist opluchten. Het hoeft natuurlijk niet alleen daarover te gaan, maar je hoeft het onderwerp niet te vermijden als het er is. Het is wel belangrijk dat je jezelf afvraagt of je dit wel aan kan.
Leave a Reply